Zadanie badawcze nr 2: Pozyskiwanie mleka o wysokiej wartości odżywczej i prozdrowotnej spełniającego kryteria żywności funkcjonalnej

Kierownik Zadania: Prof. dr hab. Józef Krzyżewski, IGiHZ PAN, e-mail: j.krzyzewski@ighz.pl

Jednostka realizujące: IGiHZ PAN (we współpracy z: Uniwersytetem Przyrodniczym w Poznaniu,  Uniwersytetem Przyrodniczym we Wrocławiu; Uniwersytetem Rolniczym w Krakowie; Instytutem Technologiczno-Przyrodniczym w Falentach)

Cel badań:

Celem badań w zadaniu nr 2 jest opracowanie kompleksowej technologii produkcji mleka, posiadającego atrybuty żywności funkcjonalnej, z uwzględnieniem kolejnych etapów jego pozyskiwania:

• rasy (genotypu) zwierząt
• systemu żywienia zwierząt i utrzymania
• dodatków paszowych, wpływających na zwiększenie koncentracji składników bioaktywnych
• warunków przechowywania i transportu mleka do zakładu mleczarskiego
• oceny sensorycznej oraz wartości odżywczej mleka jako surowca

Podzadania w Zadaniu badawczym nr 2:

2.1. Opracowanie zrównoważonych systemów żywienia krów i kóz dla pozyskania mleka o wysokiej zawartości składników bioaktywnych z uwzględnieniem odporności na schorzenia gruczołu mlekowego

2.2. Wpływ czynników genetycznych i środowiskowych na obniżenie alergenności, nietolerancji na laktozę oraz podatności na procesy degradacyjne frakcji białkowej i tłuszczowej mleka krów

2.3. Wpływ suplementów diety na poziom składników bioaktywnych w mleku krów

2.4. Możliwość zwiększenia zawartości aktywnych biologicznie kwasów tłuszczowych o działaniu prozdrowotnym w mleku krów

2.5. Opracowanie technologii produkcji mleka kóz i owiec o podwyższonej zawartości składników biologicznie czynnych

2.6. Wzbogacanie mleka o wybrane składniki bioaktywne w gospodarstwach niskonakładowych i ekologicznych

Publikacje naukowe:

1. Bagnicka E., Jóźwik A., Strzałkowska N., Krzyżewski J., Horbańczuk J., Zwierzchowski L., 2011 – Expression and polymorphism of defensins in farm Animals. Acta Biochimica Polonica 57, 487-497.

2. Bagnicka E., Jóźwik A., Strzałkowska N., Krzyżewski J., Zwierzchowski L., 2011 – Peptydy przeciwdrobnoustrojowe – rys historyczny i mechanizm ich działania (Antimicrobial peptides – outline of the history of studiem and mode of action). Medycyna Weterynaryjna 67 (7), 444-448.

3. Bagnicka E., Strzałkowska N., Jóźwik A., Horbańczuk J.O., Krzyżewski J., Zwierzchowski L., 2011 - Peptydy przeciwdrobnoustrojowe w zwalczaniu patogenów opornych na powszechnie stosowane antybiotyki (Antimicrobial peptides in overcoming the resistance of pathogens to commonly used antibiotics. Medycyna Weterynaryjna 67(8), 512-516.

4. Bodkowski R., Schlinder-Richert J., Usydus Z., Patkowska-Sokoła B., 2011 – Wykorzystanie metody niskotemperaturowej krystalizacji do wzbogacania olejów rybnych w kwasy w-3 (EPA, DHA). Przemysł chemiczny 90(5), 703-706.

5. Cais-Sokolińska D., Majcher M., Pikul J., Bielińska S., Czaderna M., Wójtowski J., 2011 – The effect of Camelina sativa cake diet supplementation on sensory and volatile profile of ewe’s milk. African Journal of Biotechnology Vol. 10(37) pp. 7245-7252.

6. Krzyżewski J., Strzałkowska N., Jóźwik A., Bagnicka E., Horbańczuk J., 2011 – Wpływ rodzaju skarmianych pasz objętościowych na profil kwasów tłuszczowych w mleku krów. Życie weterynaryjne 86(7), 522-525.

7. Nowakowski P., Patkowska-Sokoła B., Bodkowski R., Szulc T., Kinal S., Walisiewicz-Niedbalska W., Usydus Z., 2012 - Modyfikacja składu chemicznego produktów mleczarskich. Przemysł chemiczny 91 (5), 906-911.

8. Strzałkowska N., Jóźwik A., Bagnicka E., Krzyżewski J., Horbańczuk K.,  Pyzel B., Słoniewska D., Horbańczuk J.O., 2010 - The concentration of free fatty acids in goat milk as related to the stage of lactation, age and somatic cell count. Animal Science Papers and Reports 28, 389-395.

9. Strzałkowska N., Jóźwik A., Bagnicka E., Krzyżewski J., Cooper R.G., Horbańczuk J.O., 2010 - Cholesterol content of cow milk in TMR system. Mljekarstvo 60 (4), 273-279.

10. Strzałkowska N., Jóźwik A., Bagnicka E., Poławska E., Krzyżewski J., Pyzel B., Horbańczuk J., 2012 - Profil kwasów tłuszczowych, koncentracja cholesterolu i podatność na lipolizę frakcji tłuszczowej mleka koziego. Medycyna Weterynaryjna 68 (1), 41-44.

11. Szumacher-Strabel M., Cieślak A., Zmora P., Pers-Kamczyc E., Bielińska S., Stanisz M., Wójtowski J., 2011 – Camelina sative cake improved unsaturated fatty AIDS in ewe’s milk. Journal of the Science of Food and Agriculture 91, 2031-2037.

12. Ślósarz P., Wójtowski J., Bielińska S., Frąckowiak A., Ludwiczak A., Krzyżewski J., Bagnicka E., Strzałkowska N., 2011. Machine induced changes of caprine teats diagnosed by ultrasonography. African Journal of Biotechnology Vol. 9(50) pp. 8698-8703.

13. Walisiewicz-Niedbalska W., Patkowska-Sokoła B., Różycki K., Gwardiak H., Bodkowski R., 2011 – Synteza biologicznie aktywnych izomerów kwasu linolowego z wykorzystaniem katalizatora tlenkowego. Przemysł chemiczny 90(5), 1058-1060.